Το Πρόγραμμά μας για το Περιβάλλον
Είναι κοινά
διαπιστωμένο γεγονός ότι η κρίση έχει οξύνει τα προϋπάρχοντα προβλήματα
περιβάλλοντος και έχει δημιουργήσει νέα , άμεσα συνυφασμένα με την ασκούμενη
μνημονιακή πολιτική.Τα κυριότερα απ’αυτά παρουσιάζονται παρακάτω , μαζί με τις
προτάσεις αντιμετώπισής τους από τη ΡΑΕ.
Οργανισμός
Ρυθμιστικού Σχεδίου & Προστασίας Περιβάλλοντος Θεσσαλονίκης
Η
πρόσφατη (Ν.4250/22-3-2014) κατάργηση του ΟΡΘΕ και η μεταφορά των αρμοδιοτήτων
του σε τμήμα του ΥΠΕΚΑ ,με νόμο του Υπουργού Διοικητικής Μεταρρύθμισης
κ.Μητσοτάκη , ενώ ο Υπουργός ΠΕΚΑ κ.Μανιάτης προωθεί για ψήφιση το νέο ,διευρυμένο χωρικά , Ρυθμιστικό Σχέδιο
Θεσσαλονίκης , δημιουργεί πολύ σοβαρές συνέπειες στην περιοχή μας.
Υποβαθμίζει τον σχεδιασμό ,χωροταξικό,
πολεοδομικό, περιβαλλοντικό και καταργεί την κοινωνική συμμετοχή για τη
διαμόρφωση και παρακολούθηση της εφαρμογής του από τους φορείς της περιοχής.
Ετσι επανερχόμαστε στις εποχές του παρωχημένου συγκεντρωτικού κράτους και τις
αναμενόμενες αναπόφευκτες αρνητικές επιπτώσεις
για την επίλυση των τοπικών θεμάτων. Η εξέλιξη αυτή δεν συνάδει με τις
απαιτήσεις της σύγχρονης διοίκησης και
την «αρχή της εγγύτητας» όπως προσδιορίζεται στον Ευρωπαϊκό Χάρτη
Τοπικής Αυτονομίας, ενώ αφαιρεί την άμεση δημοκρατική νομιμοποίηση στις
καθοριστικές αποφάσεις που αφορούν τον σχεδιασμό.
Η ΡΑΕ διαφωνεί μ’αυτή την απόφαση και προτείνει
την διατήρηση της λειτουργίας του ΟΡΘΕ ως αποκεντρωμένου οργανισμού με έδρα τη
Θεσσαλονίκη, αναβαθμισμένου με αποφασιστικό ρόλο στην έκφραση σύμφωνης γνώμης
και όχι γνωμοδότησης εποπτευόμενου από
την Αιρετή Περιφέρεια για τη διαμόρφωση
και τη παρακολούθηση εφαρμογής του Ρυθμιστικού Σχεδίου Θεσσαλονίκης, μέσα από σχήματα κοινωνικού συμμετοχής και ελέγχου, όπως
η λειτουργία Συμβουλίου Ρυθμιστικού Σχεδίου και Προστασίας του Περιβάλλοντος
κ.ά..
Για την κατάσταση και τα προβλήματα από τη διαχείριση
απορριμμάτων στην ΠΚΜ
Ο υφιστάμενος ΠΕΣΔΑ που ψηφίσθηκε το 2005,από
το τότε Περιφερειακό Συμβούλιο, είναι αναχρονιστικός και κατάφορα αντίθετος
στις κατευθύνσεις της Οδηγίας 98/2008, διότι καταστρατηγεί την ιεράρχηση στη
διαχείριση των απορριμμάτων, δεν προωθεί
την ανακύκλωση με διαλογή στην πηγή και την κομποστοποίηση, αλλά φαραωνικές
εγκαταστάσεις σύμμεικτων απορριμμάτων απ’όπου θα παραχθούν δευτερογενή καύσιμα (RDF ή SRF).Επί πλέον, η
εξωφρενική υπερδιαστασιολόγηση των εγκαταστάσεων, που προκύπτει από τις
εξωπραγματικές εκτιμήσεις για το σύνολο των παραγόμενων απορριμμάτων στην
περιοχή έστω και για τις συνθήκες προ κρίσης, αυξάνει υπέρμετρα το μέγεθος και το κόστος των απαιτούμενων
εγκαταστάσεων (290 εκατομμύρια ευρώ για το εργοστάσιο επεξεργασίας στη
Μαυρορράχη με ΣΔΙΤ για 27 χρόνια) και θα
επιτείνει τις περιβαλλοντικές επιπτώσεις.
Αυτές
οι επιλογές δημιούργησαν την παρακάτω κατάσταση:
·
Κατασκευή του φαραωνικού
ΣΜΑ Ευκαρπίας (60% των απορριμμάτων του ΠΣΘ) σε μια ήδη έντονα περιβαλλοντικά
επιβαρυμένη περιοχή. Σ’αυτό έρχεται να προστεθεί η πρόσφατη τροποποίηση της
ΑΕΠΟ του ΤΙΤΑΝ (δίπλα στο ΣΜΑ Ευκαρπίας) για δυνατότητα καύσης «εναλλακτικών»
καυσίμων , μεταξύ των οποίων και απόβλητα που προκύπτουν από την επεξεργασία
απορριμμάτων.
·
Προβληματική λειτουργία
του ΧΥΤΑ Μαυρορράχης (λειτουργία σαν ΧΥΤΑ σύμμεικτων και όχι σαν ΧΥΤΥ όπως είχε
κατασκευασθεί, διαρροές στραγγισμάτων ,δυσοσμία) και για την προοπτική
εγκατάστασης μονάδας καύσης στη Μαυρορράχη.
·
Ρύπανση του υδροφόρου
ορίζοντα από τα στραγγίσματα της παλιάς χωματερής Δερβενίου, ανεξέλεγκτη έως
προβληματική λειτουργία των περισσοτέρων ΧΥΤΑ ή λανθασμένες χωροθετήσεις τους
(Ημαθία), στη ΠΚΜ ,απαράδεκτη μεταφορά των απορριμμάτων της Βέροιας στο ΧΥΤΑ
της Δυτ.Μακεδονίας.
·
Ανυπαρξία ενιαίας
διοίκησης της διαχείρισης ΑΣΑ στην ΠΚΜ.
Η
κάθε λίγο εξαγγελλόμενη αναθεώρηση του ΠΕΣΔΑ από τις διοικήσεις του
ΣΟΤΑΝ.Θεσσαλονίκης αναστέλλεται συνεχώς , μέχρι ότου δημιουργηθούν τετελεσμένα
, όπως η κατασκευή του ΣΜΑ Ευκαρπίας με την δρακόντεια κατασταλτική παρουσία
των ΜΑΤ και η συμβασιοποίηση με ΣΔΙΤ των
λοιπών έργων υπέρ των εργολαβικών συμφερόντων όπως στη Μαυρορράχη και στις
Σέρρες.
Η πρότασή μας
Η διαχείριση των απορριμμάτων φαίνεται να αποτελεί για
την μνημονιακή κυβέρνηση και τους φορείς που συντάσσονται μαζί της ,Δήμους και
Περιφέρεια, ακόμη ένα πεδίο προώθησης των ιδιωτικοποιήσεων που έχουν ξεκινήσει
με την ανάθεση της αποκομιδής και της λειτουργίας των εγκαταστάσεων διαχείρισης
απορριμμάτων σε ιδιώτες.
Η ΡΑΕ απορρίπτει κάθε τέτοια ιδιωτικοποίηση και
υπερασπίζεται τον δημόσιο χαρακτήρα στη
διαχείριση των απορριμμάτων. Το δικό μας μοντέλο έχεις ως άξονες
προτεραιότητας την αποκέντρωση των δραστηριοτήτων, τη μικρή κλίμακα, την
ενθάρρυνση της κοινωνικής συμμετοχής. Η στρατηγική μας υλοποιεί έμπρακτα την ιεράρχηση στη
διαχείριση των απορριμμάτων, με
προτεραιότητα την πρόληψη-μείωση
δημιουργίας αποβλήτων, την επαναχρησιμοποίηση υλικών, την ανακύκλωση με διαλογή στην πηγή με 4
κάδους, την κομποστοποίηση, με απλές
αποκεντρωμένες εγκαταστάσεις μικρού ή μεσαίου μεγέθους, χαμηλής όχλησης,
εντάσεως εργασίας με ουσιαστική άμεση συμμετοχή και όφελος του πολίτη (σύνδεση
χρέωσης με ποσότητα απορριμμάτων) και των Δήμων.
Ειδικότερα, η πρότασή μας αρθρώνεται σε τρία επίπεδα:
1. Το επίπεδο του Δήμου περιλαμβάνει διαλογή στην πηγή,
κομποστοποίηση και επαναχρησιμοποίηση υλικών
2.
Το δεύτερο επίπεδο αφορά
σε μεγάλους δήμους ή ομάδες δήμων και περιλαμβάνει Κέντρα Διαλογής
Ανακυκλώσιμων Υλικών (ΚΔΑΥ), μονάδες επεξεργασίας αδρανών υλικών και Σταθμούς
Μεταφόρτωσης Απορριμμάτων (ΣΜΑ)
3. Το τρίτο επίπεδο αναφέρεται στην ευρύτερη γεωγραφική
ενότητα ή την περιφέρεια και περιλαμβάνει τους Χώρους Υγειονομικής Ταφής
Υπολειμμάτων (ΧΥΤΥ)
Η ΡΑΕ υποστηρίζει Αποκεντρωμένες Υπηρεσίες Ολοκληρωμένης
Διαχείρισης Απορριμμάτων και σχεδιασμό όλης της διαδικασίας από τα αιρετά
περιφερειακά όργανα, για τις υποδομές και τις λειτουργίες σε επίπεδο
περιφέρειας, και από τους δήμους για τις αντίστοιχες δημοτικές υποδομές και
λειτουργίες. Η αυτοδιοίκηση πρέπει να ενισχυθεί, με όλες τις απαραίτητες,
χαμηλού κόστους και μεγάλης απόδοσης υποδομές, ώστε να προχωρήσει σε
ολοκληρωμένες διαδικασίες ανακύκλωσης με τη συμμετοχή των τοπικών κοινωνιών,
των εκπαιδευτικών φορέων και των κινημάτων που εφαρμόζουν έμπρακτα τις παραπάνω
αρχές και συμβάλλουν στην αντίστοιχη συμμετοχή του πολίτη.
Απορρίπτουμε
την καύση, είτε με τη μορφή της απευθείας
καύσης σύμμεικτων απορριμμάτων, είτε με τη μορφή της καύσης δευτερογενών
καυσίμων (RDF - SRF), μετά από μηχανική - βιολογική επεξεργασία (π.χ.
βιοξήρανση). Η καύση είναι μια επιλογή εντάσεως κεφαλαίου που αντιστρατεύεται
την ανακύκλωση, αυξάνει το κόστος στη διαχείριση των απορριμμάτων και ευνοεί
εγκαταστάσεις μεγάλης κλίμακας.
Με βάση τις θέσεις που προηγήθηκαν, απορρίπτουμε συνολικά τον υφιστάμενο Περιφερειακό Σχεδιασμό Διαχείρισης
Αποβλήτων και τον φαραωνικό ΣΜΑ Ευκαρπίας και απαιτούμε την ριζική αναθεώρησή του Περιφερειακού
Σχεδιασμού ώστε να καταστεί πραγματικά φιλικός στον πολίτη και στο
περιβάλλον.
Ιδιωτικοποίηση ΕΥΑΘ
Η δημόσια ΕΥΑΘ με
υποδομές που χρηματοδοτήθηκαν με δημόσιους πόρους είναι έτοιμη να ξεπουληθεί
μέσω του ΤΑΙΠΕΔ, με αποτελέσματα που όπως δείχνει η διεθνής εμπειρία, θα είναι
η άνοδος της τιμής κατανάλωσης του νερού, η πλημμελής συντήρηση των δικτύων
ύδρευσης και αποχέτευσης, η υποβάθμιση της ποιότητας του νερού και του
περιβάλλοντος
Στηρίξουμε με
όλες μας τις δυνάμεις τις αντιστάσεις που αναπτύσσονται ενάντια στην
ιδιωτικοποίηση του νερού και την πώληση της ΕΥΑΘ Συμμετέχουμε στην Πρωτοβουλία SOSτε το Νερό που διεκδικεί την δημόσια ιδιοκτησία και τον κοινωνικό χαρακτήρα στην
ύδρευση και την αποχέτευση, καλούμε όλους τους συμπολίτες μας να συμμετάσχουν στο
δημοψήφισμα για την αποτροπή της
ιδιωτικοποίησης της ΕΥΑΘ στις 18 Μαϊου.
Στην κατεύθυνση
της κατοχύρωσης του νερού ως δημόσιου αγαθού, απαιτείται η διαμόρφωση ενός
θεσμικού πλαισίου, που να κατοχυρώνει τη
λειτουργία της ΕΥΑΘ με δημόσια ιδιοκτησία και που θα εξασφαλίζει τη
συμμετοχή της κοινωνίας και των εργαζομένων στη διοίκηση, τον σχεδιασμό και τον
έλεγχο της διαχείρισης του νερού με βιώσιμες πρακτικές που θα προστατεύουν την
ποιότητα των υδάτινων πόρων και θα διασφαλίζεται η καθολική πρόσβαση σε καθαρό
νερό.
Υδατικά συστήματα
Η ελλειπής ή
ανύπαρκτη πολλές φορές επεξεργασία των αστικών λυμάτων και των υγρών
βιομηχανικών αποβλήτων, σε συνδυασμό με την ανεξέλεγκτη άρδρευση δημιούργησαν και δημιουργούν πολλά προβλήματα
στους υδάτινους αποδέκτες (Κορώνεια, Τάφρος 66, Θερμαϊκός, Αξιός, κλπ) και στην
ποσότητα και στην ποιότητα των επιφανειακών και υπόγειων υδάτων. Η ανυπαρξία
συστηματικής παρακολούθησης ,η πολυαρχία (60 περίπου φορείς και υπηρεσίες έχουν
αρμοδιότητες σχετικές με το Θερμαϊκό) και οι ανεδαφικοί σχεδιασμοί (master plan Κορώνειας) επιτείνουν και δεν λύνουν τα προβλήματα.
Η
ΡΑΕ θα προωθήσει τις απαιτούμενες
βιώσιμες πρακτικές διαχείρισης, ώστε να προστατευθεί η οικολογία των υδάτινων
κύκλων και να διατηρείται η ποιότητα του νερού στα ποτάμια και τους υδροφόρους
ορίζοντες με προσανατολισμό στην κατεύθυνση της εξοικονόμησης του νερού
και τη διατήρηση της καλής οικολογικής κατάστασης.
·
Σταδιακό
μετασχηματισμό της γεωργικής παραγωγής προς λιγότερο υδροβόρες
πρακτικές: Μέτρα
και τεχνικές της διαχείρισης της ζήτησης του νερού, χρηματοδότηση μικρών έργων συλλογής νερού (μικροί ταμιευτήρες:
έργα που μπορούν να αποθηκεύσουν ποσότητες νερού μεταξύ 10.000 m3 - 100.000 m3), αντιμετώπιση σπατάλης λόγω αρδευτικών μεθόδων ή ανυπαρξίας/
παλαιότητας δικτύων, αναδιάρθρωση καλλιεργειών.
·
Έργα επανάχρησης νερού που είχε καταναλωθεί στην ύδρευση ή τη βιομηχανία -
τεχνικές επαναχρησιμοποίησης αστικών λυμάτων για την κάλυψη αρδευτικών αναγκών
(ιδιαίτερα σε πάρκα)
·
δημιουργία ενός επαρκούς
δικτύου παρακολούθησης και καταγραφής δεδομένων ποιοτικών και ποσοτικών
παραμέτρων του νερού. Νέα διαχειριστικά σχέδια για κάθε περιφέρεια της χώρας με
συμπερίληψη όλων των οικολογικών και κοινωνικών παραμέτρων
Ελεύθεροι χώροι-παραλιακό
μέτωπο
Οι ελεύθεροι
χώροι αποτελούν μια από τις πιο πρόσφορες ευκαιρίες για την εκτύλιξη του
σχεδίου ιδιωτικοποιήσεων μέσα από το Ταμείο Αξιοποίησης Ιδιωτικής Περιουσίας
του Δημοσίου (ΤΑΙΠΕΔ) και τις Συμπράξεις Δημόσιου-Ιδιωτικού Τομέα (ΣΔΙΤ). Στο
σχέδιο αυτό συχνά συμμέτοχη είναι και η αυτοδιοίκηση που προωθεί ‘αναπλάσεις’
και ‘αξιοποιήσεις’ με αποτέλεσμα τη συρρίκνωση ή την απώλεια των ελεύθερων
χώρων.
Βασική στόχευση της αυτοδιοίκησης πρέπει να είναι η
ανάπτυξη ενός πλατιού μετώπου υπεράσπισης των ελεύθερων χώρων. Απαραίτητη
κρίνεται, ακόμη, η θεσμοθέτηση Τράπεζας Γης.
Συγκεκριμένα, για τα πρώην στρατόπεδα η αυτοδιοίκηση
πρέπει να επιδιώξει:
1. Την αποτροπή της μεταβίβασης με κάθε τρόπο, των πρώην στρατοπέδων
στο (ΤΑΙΠΕΔ) και την ανάκλησή της εφόσον έχει αποφασισθεί.
2.
Την κατάργηση του Ν.
2745/1999 περί οικιστικής ανάπλασης των στρατοπέδων
3.
Τον χαρακτηρισμό των πρώην
στρατοπέδων και της Δ.Ε.Θ* ως κοινόχρηστους χώρους πρασίνου
4.
Τον χαρακτηρισμό των
εντός των στρατοπέδων αξιόλογων κτιρίων ως ιστορικών μνημείων από το Υπουργείο
Πολιτισμού και την απόδοσή τους για ήπιες κοινωφελείς χρήσεις μετά τη συντήρησή
τους
5. Τη σύσταση διαδημοτικού φορέα υπεύθυνου για την ανάδειξη
και τη διαχείριση των ελεύθερων χώρων ως μητροπολιτικών πάρκων υπερτοπικής
σημασίας με τη συμμετοχή της τοπικής αυτοδιοίκησης, κινήσεων πολιτών και
συλλογικοτήτων με αναφορά στους ελεύθερους χώρους
* Η ακύρωση της απόφασης μετεγκατάστασης
της ΔΕΘ στη Σίνδο και της απόδοσης
του υπάρχοντος χώρου για μητροπολιτικό πάρκο (όπως συμφώνησαν το σύνολο των
παραγωγικών, οικονομικών, πολιτικών φορέων της πόλης το 2008),προωθεί την
εμπορευματοποίηση του δημόσιου χώρου, ακυρώνει τη μοναδική δυνατότητα αναβάθμισης του περιβάλλοντος στο κέντρο της πόλης και υπονομεύει την προοπτική διεθνοποίησης των εκθεσιακών
δραστηριοτήτων της Θεσσαλονίκης.
Το παραλιακό μέτωπο της Θεσσαλονίκης
απειλείται από κατακερματισμό με την κατασκευή συνεδριακού κέντρου, μαρινών και
‘πάρκων αναψυχής’. Η αυτοδιοίκηση οφείλει να αναδείξει τον ενιαίο χαρακτήρα του
παραλιακού μετώπου, να το υπερασπιστεί ως δημόσιο ελεύθερο χώρο.προσβάσιμο από όλους
τους πολίτες και να διεκδικήσει την άμεση απόδοση των Προβλητών 1 και 2 στην πόλη της
Θεσσαλονίκης για ήπιες πολιτιστικές δράσεις
Ενεργειακή
φτώχεια και Αιθαλομίχλη-ΑΠΕ
Η δραστική μείωση των εισοδημάτων , η
τεράστια αύξηση των τιμών των καυσίμων(πετρέλαιο, φυσικό αέριο, ηλεκτρική
ενέργεια) και η έλλειψη θερμικής μόνωσης του 80% του υφιστάμενου κτιριακού αποθέματος,
προκάλεσε εκρηκτική αύξηση της ενεργειακής φτώχειας (27%του πληθυσμού) πρόσφατα
στη χώρα μας.Οι μεσομακροπρόθεσμες επιπτώσεις στην υγεία των πολιτών από την
εμφάνιση του νέφους αιθαλομίχλης,που προϋπήρχε χωρίς να λαμβάνονται μέτρα
αντιμετώπισης στη Θεσσαλονίκη και η ρύπανση του αέρα εσωτερικών χώρων από την
εκτεταμένη καύση ανεξέλεγκτης ποιότητας βιομάζας σε αμφίβολης ποιότητας συσκευές
καύσης (από άποψη εκπομπών ρύπων , ενεργειακής απόδοσης και ασφάλειας) .θα είναι θανατηφόρες
Η διαχρονική ,
πλήρης απουσία περιβαλλοντικής, ενεργειακής, υγειονομικής πολιτικής ξεπέρασε
κάθε όριο αξιοπρεπούς και ασφαλούς διαβίωσης σε συνθήκες κοινωνικής και
οικονομικής κρίσης και δεν αντιμετωπίζεται με ημίμετρα αλλά απαιτεί πολιτικές
και μέτρα που να διασφαλίζουν θερμική άνεση με φιλικά στο περιβάλλον καύσιμα ,
οικονομικά προσιτά για όλους τους χειμαζόμενους πολίτες Δραστική αντιμετώπιση
της ενεργειακής φτώχειας με επαρκή, αδιατάρακτη και καθολική πρόσβαση (νοείται ως δικαίωμα) στο κοινό (δημόσιο)
αγαθό της ενέργειας του συνόλου του πληθυσμού, με κλιμακούμενη δίκαιη
τιμολογιακή πολιτική, χαμηλές τιμές για την ευρεία λαϊκή κατανάλωση με
προτεραιότητα στους/στις ανέργους/ες και στους/στις εργαζόμενους/ες χαμηλού
εισοδήματος και τις μικρές επιχειρήσεις. Ιδιαίτερα για τις ευάλωτες ομάδες του
πληθυσμού που βρίσκονται σε κατάσταση σοβαρής υλικής αποστέρησης πρέπει να
εξασφαλίζεται μια ελάχιστη ποσότητα ηλεκτρικής ενέργειας και πετρελαίου θέρμανσης που ανταποκρίνεται στα κριτήρια
αξιοπρεπούς διαβίωσης.
Η προώθηση
εκτεταμένων προγραμμάτων συνολικής ενεργειακής αναβάθμισης του υπάρχοντος
ενεργοβόρου κτιριακού αποθέματος και η προώθηση της βιοκλιματικής
αρχιτεκτονικής, με προτεραιότητα τα δημόσια κτίρια, εκτός από τα ενεργειακά και
περιβαλλοντικά οφέλη , θα αναζωογονούσε και τον τελματωμένο τομέα της
οικοδομής.
Η εκ βάθρων
αναδιαμόρφωση του κυρίαρχου σημερινού μοντέλου μεταφορών – συγκοινωνιών , με
ένα πρόγραμμα ανάπτυξης πυκνών δικτύων μαζικών μέσων μεταφοράς και συγκοινωνιών
, μέσων σταθερής τροχιάς, θα συμβάλει καθοριστικά στην εξοικονόμηση ενέργειας.
.Η
απουσία ενός Περιφερειακού Ενεργειακού Σχεδιασμού ενταγμένου και συναρθρωμένου
με ένα μακροπρόθεσμο Εθνικό Ενεργειακό σχεδιασμό που θα προωθούν κατά προτεραιότητα μέτρα
εξοικονόμησης ενέργειας σε όλους τους τομείς (βιομηχανικό, οικιακό κ.λπ.),
καθώς και τη σταδιακή κατά το δυνατόν μεγαλύτερη αποδέσμευση από τα ορυκτά
καύσιμα και θα σέβονται την φέρουσα ικανότητα των οικοσυστημάτων
, την τοπική κλίμακα, την αισθητική του τοπίου και τις τοπικές χρήσεις γης και
ανάγκες , οδήγησαν τη διοίκηση της ΠΚΜ στη διευκόλυνση της «πράσινης» επιχειρηματικότητας
(φαραωνικό αιολικό στο Βέρμιο) , την εφαρμογή δηλαδή στο νεοφιλελεύθερο πλαίσιο
της αγοράς της προώθησης των ΑΠΕ. Στον αντίποδα του κινήτρου του κέρδους , η
δική μας αντίληψη με κριτήριο την ικανοποίηση των ενεργειακών αναγκών ,
παραγωγικών ή καταναλωτικών , στοχεύει στην ανάπτυξη της κοινωνικής και
αποκεντρωμένης παραγωγής ενέργειας όχι μόνο στο δημόσιο τομέα , αλλά και από
αυτοπαραγωγούς (οικιακούς, γεωργούς ,κτηνοτρόφους, βιοτέχνες),
συνεταιριστικά/συνεργατικά σχήματα, εταιρείες λαϊκής βάσης ,ΟΤΑ.Η κινητοποίηση
θεσμών και δημόσιων φορέων π.χ. ΟΤΑ α! και β! βαθμού, δημόσια πανεπιστήμια,
επιστημονικοί, τεχνικοί, κοινωνικοί φορείς και οργανισμοί , σε δημοκρατικές
διαδικασίες σχεδιασμού, χωροθέτησης , παραγωγής και ελέγχου συγκροτεί την
κοινωνική στήριξη και συναίνεση στο μετασχηματισμό του ενεργειακού μοντέλου.
Προτείνουμε
την υποχρεωτική υποκατάσταση
από φυσικό αέριο των χρησιμοποιουμένων υγρών καυσίμων στη βιομηχανική –
βιοτεχνική παραγωγή της Ε.Π.Θ., με προτεραιότητα στις μονάδες που είναι
εγκατεστημένες σε περιοχές με ασυμβατότητα χρήσεων
Παρόμοια μέτρα κατά
προτεραιότητα στις μονάδες που έχουν υποκαταστήσει τα υγρά ή αέρια καύσιμα από
πάσης φύσεως στερεά καύσιμα από το 2000 και εντεύθεν (ΤΙΤΑΝ κ.ά.).
Εγκαταστάσεις SEVESO
Το ατύχημα
κατά την μεταφορά των επικίνδυνων και τοξικών συμπυκνωμάτων της HELLAS GOLD στις 12/9/13 στη
Ρεντίνα Θεσσαλονίκης , ανέδειξε εκτός από την παραβίαση των οριζόμενων στην Ευρωπαϊκή
Συμφωνία σχετικά με τις Διεθνείς Μεταφορές Επικίνδυνων Εμπορευμάτων που
πραγματοποιούνται οδικώς (ADR 2011-ΚΥΑ 52167/4683/2012) και το ζήτημα της εφαρμογή της
Οδηγίας SEVESO για
τις εγκαταστάσεις που εμπίπτουν σ’ αυτήν., Η κατάφωρη και απροσχημάτιστη καταστρατήγηση
της νομοθετημένης απαγόρευσης εγκατάστασης της BALCAN LOGISTICS, σε μια περιοχή (Ευρύτερη
Περιοχή Θεσσαλονίκης) με μεγάλη συσσώρευση εγκαταστάσεων SEVESO, δεν είναι μια περίπτωση κακοδιοίκησης ή της συνήθους
διαχρονικής, δικομματικής (ΝΔ,ΠΑΣΟΚ) ασυδοσίας σε κάθε επίπεδο διοίκησης
(ΥΠΕΚΑ,ΠΚΜ,Δήμος Δέλτα). Εντάσσεται στην μνημονιακή αντίληψη και πολιτική που θεωρεί «πολυτέλεια» και «εμπόδιο» τις
κοινωνικές κατακτήσεις για ποιότητα ζωής και Δημόσια ασφάλεια, που υποβαθμίζει
θεσμικά και αναιρεί στην πράξη το πλαίσιο
του περιβαλλοντικού, χωροταξικού, πολεοδομικού σχεδιασμού και τα
εργαλεία τους, ακυρώνοντας τις θετικές παρεμβάσεις και το δεσμευτικό χαρακτήρα
τους με τις διαδικασίες fast track και τις απροκάλυπτες
αυθαιρεσίες , όπως στην συγκεκριμένη περίπτωση.
Η ΡΑΕ προτείνει την επικαιροποίηση του ΣΑΤΑΜΕ και την
ουσιαστική ενημέρωση του κοινού, αποδέχεται τις προτάσεις του σχεδίου του
Ρυθμιστικού (πριν από την τροποποίηση τους κατόπιν παρεμβάσεων του ΣΒΒΕ) και
ιδιαιτέρως:
·
Απαγόρευση εγκατάστασης οποιασδήποτε νέας
«εγκατάστασης» και «μονάδας» Seveso ,εκτός
περιπτώσεων εκσυγχρονισμού, που εμπεριέχεται στις ρυθμίσεις της ΚΥΑ
12044/613/2007 (ΦΕΚ 376 Β) στη χωρική ενότητα Μητροπολιτικού Κέντρου. Δυνατότητα
εκσυγχρονισμού των υπαρχουσών «εγκαταστασεων» και «μονάδων» Seveso όταν ο
εκσυγχρονισμός αυτός βελτιώνει τις παραμέτρους επικινδυνότητας της εγκατάστασης
σημαντικά(μείωση ζωνών επικινδυνότητας κατά 1/3)
·
Επιβάλλεται η σημαντική μείωση των παραμέτρων
επικινδυνότητας για όλες τις υφιστάμενες «εγκαταστάσεις» και «μονάδες» Seveso εντός δεκαετίας (μείωση
ζωνών επικινδυνότητας κατά 1/3) .Σε αντίθετη περίπτωση δεν χορηγείται καμία
άδεια έγκρισης περιβαλλοντικών όρων ή άδεια παράτασης λειτουργίας.
Εξορύξεις χρυσού στη
Χαλκιδική, Κιλκίς και Σέρρες
Η επέκταση της μεταλλευτικής δραστηριότητας
στη ΒΑ Χαλκιδική υπερβαίνει τη φέρουσα ικανότητα της περιοχής και θα είναι
καταστροφική και μη αναστρέψιμη για το φυσικό και πολιτιστικό περιβάλλον της
ευρύτερης περιοχής.Συγκεκριμένα αποδείχθηκε ότι θα υπάρχουν σοβαρές επιπτώσεις
·
Στην ποσότητα και στην
ποιότητα του υδατικού δυναμικού
·
Στο έδαφος , στο δάσος,
στη χλωρίδα και στην πανίδα
·
Στην ποιότητα του αέρα
της ευρύτερης περιοχής, ακόμη και της Θεσσαλονίκης.
Όλα τα προηγούμενα εκτός των μη αναστρέψιμων συνεπειών
που θα έχουν στη σωματική και ψυχική υγεία των κατοίκων , θα προκαλέσουν και
σοβαρές συνέπειες στις οικονομικές δραστηριότητές τους (γεωργία ,κτηνοτροφία
,μελισσοκομία, αλιεία,, τουρισμός κ.ά.) οι οποίες είναι ασύμβατες με τα μεταλλεία ενώ αποτελούν σημαντικά συγκριτικά πλεονεκτήματα της
περιοχής.
Ανάλογες επιπτώσεις θα υπάρξουν και στις σχεδιαζόμενες
εξορύξεις χρυσού στο Κιλκίς και στις Σέρρες
Η ΡΑΕ υποστηρίζει
την ακύρωση των επενδύσεων εξόρυξης χρυσού ως
κοινωνικά άχρηστων και περιβαλλοντικά
επιζήμιων
Αντιμετωπίζουμε τις εξορυκτικές
δραστηριότητες ως αναπόσπαστο μέρος των τοπικών, περιφερειακών και εθνικού
επιπέδου δημοκρατικών σχεδιασμών που να
συνυπολογίζουν το πραγματικό κόστος που καλείται να πληρώσει η κοινωνία για την
αντιμετώπιση των περιβαλλοντικών επιπτώσεων καθώς και για τις επιπτώσεις στις
άλλες παραγωγικές δραστηριότητες.
Οι όποιες αποφάσεις πρέπει να λαμβάνονται μέσα από ένα
πλατύ κοινωνικό διάλογο για τη συνετή και κοινωφελή αξιοποίηση των πόρων,
επισημαίνοντας ότι α. αφορούν μη αντιστρεπτές επεμβάσεις β. αφορούν και στους όρους
αναπαραγωγής των επερχόμενων γενιών και γ. είναι κρίσιμες για τη μελλοντική κατάσταση της
χώρας συνεπώς δεν μπορούν να ληφθούν υπό το εκβιαστικό καθεστώς του φόβου.
Φυσικό περιβάλλον, προστατευόμενες περιοχές
και περιαστική φύση
Η Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας
είναι μια από τις πλουσιότερες σε βιοποικιλότητα περιφέρειες της Ελλάδας. Εδώ
βρίσκεται ο παγκόσμιας ακτινοβολίας Όλυμπος, ο πρώτος Εθνικός Δρυμός της χώρας
και τρεις από τους 10 υγρότοπους διεθνούς σημασίας της χώρας (υγρότοποι Ramsar), το υγροτοπικό
σύμπλεγμα Γαλλικού-Αξιού-Λουδία-Αλιάκμονα, οι λίμνες Κορώνεια και Βόλβη και η
Λίμνη Κερκίνη, που έχουν χαρακτηρισθεί ως Εθνικά Πάρκα.
Η διατήρηση του φυσικού πλούτου
αποτέλεσε και στην Περιφέρεια μας πάρεργο, για τις κυβερνήσεις των τελευταίων
40 χρόνων με την αδιαφορία να παίρνει εγκληματικές διαστάσεις στην περίπτωση
της Κορώνειας που αφέθηκε να ξεραθεί και να μετατραπεί σε λεκάνη απόρριψης
αποβλήτων και των δασών της Βορειοανατολικής Χαλκιδικής που κινδυνεύουν από
τους χρυσοθήρες της «Ελληνικός Χρυσός».
Με ευθύνη του Υπουργείου
Περιβάλλοντος, το οποίο μάλιστα τα τελευταία χρόνια είχε στην ηγεσία του και
πολιτικούς από τη Θεσσαλονίκη (Λιβιεράτος, Καλαφάτης), ελάχιστη πρόοδος
σημειώθηκε στη διατήρηση της φύσης και των προστατευόμενων περιοχών. Με την
εγκαθίδρυση του καθεστώτος των μνημονίων και την επικυριαρχία της Τρόικας,
σημειώνονται οπισθοχωρήσεις ακόμα και από αυτά τα ισχνά επιτεύγματα της
προηγούμενης περιόδου. Σχεδόν τα πάντα επιτρέπονται πια στις προστατευόμενες
περιοχές, η φύση ξεπουλιέται και κανένας
ουσιαστικός έλεγχος δεν γίνεται για την προστασία της φύσης αλλά και την
υγεία και ασφάλεια του πληθυσμού.
Οι διοικήσεις της Περιφέρειας
Κεντρικής Μακεδονίας ανέχθηκαν και στήριξαν αποτυχημένες και πανάκριβες
επιλογές, όπως τα έργα της Κορώνειας. Αδιαφόρησαν για τις πιέσεις που δέχεται
το Δέλτα του Αξιού από την εγκατάσταση κτηρίων και ανέχτηκαν ή στήριξαν
παραβιάσεις της νομοθεσίας ακόμα και από αιρετούς όπως στην καταπάτηση δημόσιας
έκτασης με υγρότοπους στην Πιερία. Ενέκρινε επίσης την ανάπτυξη αιολικών πάρκων
τερατουργημάτων στα Πιέρια και το Βέρμιο, αδιαφορώντας για τις μακροπρόθεσμες
περιβαλλοντικές επιπτώσεις και την μετατροπή ενός τοπίου υψηλής φυσικότητας σε
βιομηχανική περιοχή.
Να
ανατρέψουμε την πολιτική υποβάθμισης του φυσικού περιβάλλοντος.
Η Ριζοσπαστική Αριστερή Ενότητα για
την Ανατροπή στην Κεντρική Μακεδονία θεωρεί ότι η διατήρηση του φυσικού
περιβάλλοντος όχι μόνο δεν αποτελεί εμπόδιο, αλλά κρίσιμη πολιτική για την
οικολογική και παραγωγική ανασυγκρότηση της Περιφέρειας και κατ΄επέκταση της
χώρας. Η επάρκεια και η ποιότητα του νερού, η προστασία από ακραία καιρικά
φαινόμενα, η στήριξη της κτηνοτροφίας, της αλιείας, της καλλιέργειας
οστρακοειδών, αλλά και η τουριστική ανάπτυξη εξαρτώνται από την καλή κατάσταση
διατήρησης της φύσης.
Διεκδικούμε και πετυχαίνουμε:
·
Άμεση υπογραφή των προεδρικών διαταγμάτων για την
οριοθέτηση και διαχείριση των προστατευόμενων περιοχών μετά από ευρεία και
χρονικά επαρκή δημόσια διαβούλευση.
·
Ισχυροποίηση και εξασφάλιση σταθερής κρατικής
χρηματοδότησης της διατήρησης της φύσης και των φορέων διαχείρισης
προστατευόμενων περιοχών.
·
Ενίσχυση των μηχανισμών ελέγχου εφαρμογής της
περιβαλλοντικής νομοθεσίας και αυστηρή εφαρμογή της περιβαλλοντικής νομοθεσίας.
·
Διαφανή και σταθερή συνεργασία με όλους του
επιστημονικούς φορείς που εργάζονται πάνω σε θέματα προστασίας, διαχείρισης και
αποκατάστασης της φύσης και στήριξη της διεθνούς συνεργασίας σε θέματα
διαχείρισης και προστασίας του φυσικού περιβάλλοντος.
·
Στήριξη, θεσμική και οικονομική των προσπαθειών
αποκατάστασης των φυσικών οικοσυστημάτων της Περιφέρειας μέσα από τις εθνικές
και ευρωπαϊκές χρηματοδοτήσεις.
Περιαστικό πράσινο, περιαστικά δάση
Το περιαστικό πράσινο και ιδιαίτερα
τα περιαστικά δάση και τα ανοικτά αδόμητα τοπία, έχουν ιδιαίτερη αξία για την
αναψυχή, τη ρύθμιση του μικροκλίματος, την αντιπλημμυρική δράση, τη διακράτηση
ρύπων και την αισθητική του τοπίου. Η διατήρηση, αποκατάσταση και επέκτασή τους
είναι κρίσιμα στοιχεία της πολιτικής για τις βιώσιμές πόλεις.
Στην Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας
οι αξίες αυτές αφορούν ιδιαίτερα τη Θεσσαλονίκη η οποία, έχει στα δυτικά της
μια βιομηχανική περιοχή και σημαντικά δίκτυα μεταφορών που επιβαρύνουν με
πληθώρα αέριων ρυπαντών, σκόνη και θόρυβο. Ασπίδα απέναντι σε αυτές τις
επιβαρύνσεις είναι η περιαστική ζώνη που ξεκινά από το Καλοχώρι και τον Γαλλικό
και συνεχίζει προς το Σέιχ-Σου, τον Χορτιάτη, το Δάσος Κουρί έως την αγροτική
περιοχή της Θέρμης και της Μίκρας.
Το Σέιχ-Σου έχει αφεθεί ουσιαστικά
στην τύχη του και στην καλή διάθεση των εθελοντών. Η παρουσία της πολιτείας
μειώνεται συνεχώς για να δικαιολογηθούν παραχωρήσεις σε ιδιώτες. Το Προεδρικό
Διάταγμα για την προστασία του Σέιχ-Σου σκονίζεται στα συρτάρια του ΥΠΕΚΑ, ενώ
οι υποδομές που έχουν φτιαχτεί για τους πολίτες σιγά-σιγά καταστρέφονται. Καμία
μέριμνα δεν έχει ληφθεί για τη διευκόλυνση των Θεσσαλονικιών να ανέβουν στο
δάσος και να το χαρούν. Η πρόσβαση με τα πόδια και το ποδήλατο είναι ουσιαστικά
αδύνατη αφού ο Περιφερειακός το αποκόπτει από την πόλη ενώ δεν υπάρχει
λεωφορειακή γραμμή. Το δάσος ακόμα έχει ακόμα άλυτα ιδιοκτησιακά θέματα και
δέχεται οικιστικές πιέσεις ιδιαίτερα στις περιοχές Πανοράματος και
Ασβεστοχωρίου.
Οι διοικήσεις της Περιφέρειας
απέχουν χαρακτηριστικά από πολιτικές πρωτοβουλίες για τη διασφάλισή του
δημόσιου χαρακτήρα του, τη διευκόλυνση των πολιτών να το χαρούν και την
προστασία του. Χαρακτηριστική είναι η προσπάθεια της διοίκησης Ψωμιάδη να
επιτρέψει την ανέγερση πολυτελούς εκκλησιαστικού συγκροτήματος που σταμάτησε με
την επέμβαση των δασικών υπηρεσιών και των πολιτών. Αδιαφορία έχουν επίσης
δείξει οι διοικήσεις της Περιφέρειας για την οριστική αποτροπή της απόπειρας
οικοπεδοποίησης του Κισσού στον Χορτιάτη.
Το
περιαστικό πράσινο, ασπίδα και ανάσα ζωής για τους πολίτες
Η Ριζοσπαστική Αριστερή Ενότητα για
την Ανατροπή στην Κεντρική Μακεδονία θεωρεί τη διατήρηση των περιαστικών δασών
και της περιαστικής φύσης γενικότερα ως ένα από τα κρισιμότερα ζητήματα
ποιότητας ζωής της Θεσσαλονίκης αλλά και των άλλων πόλεων της Περιφέρειας.
Μαζί με τους πολίτες παίρνει
πολιτικές πρωτοβουλίες και πετυχαίνει:
·
Τη διασφάλιση του δημόσιου χαρακτήρα του περιαστικού
πράσινου. Αυτό αποτελεί κρίσιμο παράγοντα για την εξασφάλιση των κοινωφελών του
υπηρεσιών. Κανένας σχεδιασμός που διευκολύνει την κερδοσκοπική δραστηριότητα με
τη γη σε αυτές τις περιοχές τους ή περιορίζει τον κοινόχρηστο χαρακτήρα τους.
·
Τη θεσμική και οικονομική στήριξη όλων των προσπαθειών
διατήρησης και αποκατάστασης της φυσικής βλάστησης και του δασικού χαρακτήρα,
για να μεγιστοποιηθούν οι ευεργετικές επιδράσεις του και να μπορούν να το
χαρούν οι πολίτες.
·
Τη διασύνδεση των περιαστικών δασών και των αδόμητων
περιοχών που μπορούν να φέρουν φυσική βλάστηση με το αστικό πράσινο, ώστε να
πολλαπλασιαστούν οι ευεργετικές λειτουργίες του περιαστικού πρασίνου.
Την
απρόσκοπτη και ασφαλή πρόσβαση στου περιαστικό πράσινο με συνδυασμό ασφαλών προσβάσεων
πεζών, ποδηλατών και μαζικών μέσων μεταφοράς και εξασφάλιση άνετης καi ασφαλούς κίνησης των ΑΜΕΑ.
